Spelregels
Aquire
Aquire is een snel te leren spel. Na het lezen van de spelregels (eigenlijk
al tijdens het lezen van de spelregels) kan men het spel direct spelen. De crux
zit hem in het ervaren van de consequenties, op basis waarvan men strategien kan
ontwikkelen. Het is een goed en leuk spel. Het spel moet bij voorkeur met 3 of
meer spelers gespeeld worden, maar kan met aangepaste regels ook door 2 spelers
met veel plezier gespeeld worden (zie 'Aangepaste regels voor 2 spelers'
onderaan deze pagina).
Inleiding
Aquire is een economische simulatie. Het doel van het spel is om op het einde
zo veel mogelijk geld te hebben. Je kunt dat geld verdienen door het oprichten
van bedrijven, het kopen en verkopen van aandelen, het fuseren van bedrijven en
het uitbreiden van bedrijven waar je aandelen in hebt.
Het spel kan gespeeld worden door 2 tot 6 spelers, leeftijds indicatie 12
jaar en ouder. De complexiteit van het spel is beperkt. Het spel wordt geleverd
met een speelbord, 7 plastic gebouwen, 108 speelstenen, 7 sets van 25 aandelen,
6 informatie kaarten, speelgeld en een handig opbergdoosje voor tijdens het
spelen.
Voorafgaand aan het spel wordt bepaald of er 'open' gespeeld wordt of
gesloten. Hiermee wordt bedoeld, of het voor de speler zichtbaar is wie welke en
hoeveel aandelen aandelen bezit alsmede de hoeveelheid geld die iedere speler
bezit. Merk op dat 'geheim' spelen leuker is. De hoeveelheid geld en aandelen in
bezit van de bank (dus nog niet uitgegeven) is voor iedereen ten alle tijde
zichtbaar/opvraagbaar.
Gehanteerde termen
De termen die gehanteerd worden zijn:
corporation (bedrijf): twee of meer speelstenen die aan horizontaal of
verticaal aan elkaar liggen (dus niet diagonaal), vormen een bedrijf en moeten
geidentificeerd worden met een gebouwsteen (dit is verplicht muv van de
startsituatie).
unincorporated tile (een losse speelsteen): een of meer speelstenen op
het speelbord, die nog geen bedrijf vormen
business tiles (bedrijfsstenen): de 7 stenen die een bedrijf
voorstellen (Sackson (rood), Zeta (geel), Hydra (oranje), (Fusion (licht groen),
America (blauw), Phoenix (paars) en Quantum (donkergroen).
active corporation (een actief bedrijf): een bedrijf dat op het
speelbord aanwezig is
safe corporation (een veilig bedrijf): een bedrijf bestaand uit 11 of
meer speelstenen
corporation founder (bedrijfsoprichter): de speler die met het spelen
van een speelsteen twee of meer speelstenen aan elkaar legt
founder's bonus stock (oprichterbonus): de bedrijfsoprichter ontvangt
bij het oprichten een gratis aandeel van dat bedrijf
majority/minority stockholder (meerderheids/minderheids aandeelhouder):
the spelers die respectievelijk de meeste en op een na meeste aandelen hebben in
een bedrijf
majority/minority stockholder bonus (meerderheids/minderheids
aandeelhouder bonus): de bonus die de beide genoemde speler krijgen bij het
einde van het spel of bij het overnemen van het betreffende bedrijf. De omvang
van de bonus staat vermeld op de informatie kaart)
merger (overname): een overname ontstaat wanneer twee bedrijven worden
samengevoegd tot een (1), door middel van een speelde speelsteen
mergermaker (de overnemer): de speler die de speelsteen legt waardoor
twee bedrijven een worden
informatiekaart: deze kaart bevat de prijzen van de aandelen en de
bonussen bij overnames en eindafrekening, gerelateerd aan het aantal
bedrijfsstenen dat bij een bedrijf hoort (voor het gemak opgenomen onderaan deze
handleiding)
Het opzetten van het spel
- Doe de speelstenen in een doos op een zodanige manier dan een speler niet
kan zien welke steen hij trekt (of moeilijker: leg alle stenen omgekeerd op
tafel).
- Stel een speler aan als bankiers. De banker beheert de bank en de aandelen.
De bankier plaatst de bedrijfstenen op het aandelen bakje en plaatst de
bijbehorende aandelen ernaast.
- De bankier geeft iedere speler (incl. zichzelf uiteraard) 4 biljetten van
$1000, 3 van $500 en 5 van $100 (totaal 6000)
Iedere speler trekt een steen en speelt deze uit op het speelbord (dwz legt
de steen op het corresponderende vakje op het speelboard). De speler die het
dichtste bij 1A legt (volgorde letter / nummer) mag beginnen, bijv. 9A is
'beter' dan 1B. Laat alle stenen op het bord liggen. Belangrijk in deze
fase is op te merken dat twee stenen die naast elkaar liggen in deze fase geen
bedrijf vormen. Pas als er een steen wordt aangelegd tijdens het spelen onstaat een
nieuw bedrijf.
Vervolgens trekken alle speler 6 speelstenen. Deze speelstenen moeten zo
geplaatst worden dat ze niet zichtbaar zijn voor de overige spelers.
Het spelen van het spel
Tijdens zijn/haar beurt doet een speler het volgende (in deze volgorde):
- hij/zij speelt een speelsteen uit op het bord, en wel op de
overeenkomstige plaats (bijv. plaats speelsteen 1A op plaats 1A).
- de speler mag nu (maximaal) drie aandelen kopen van een of meerdere actief
bedrijven. Hij/zij mag dus drie aandelen kopen van een bedrijf, 2 aandelen
van het een en 1 van een ander bedrijf, of 1 aandeel van drie verschillende
bedrijven.
- de speler beeindigt zijn beurt met het trekken van een nieuwe speelsteen
(hij/zij heeft dus altijd 6 speelstenen op het einde van zijn/haar beurt).
Hieronder volgende de drie stappen met meer detail
1. Het spelen van een speelsteen
Bij het spelen van een speelstenen kunnen drie situaties onstaan:
- er kan een nieuwe onderneming onstaan, wanneer de steen horizontaal of
verticaal aansluit bij een 'unincorporated tile' die al op het bord
ligt. De speler kiest een van de beschikbare bedrijfsstenen en plaatst deze
op een van de stenen die het nieuwe bedrijf vormen. De speler (oprichter
dus) ontvangt een gratis aandeel van het zojuist gevormde bedrijf (dwz, als
er aandelen aanwezig zijn bij de bank, het kan zijn dat alle aandelen al in
handen zijn van een of meerdere spelers).
Let op: een steen die een achtste bedrijf vormt mag niet gespeeld worden!
Die steen mag gespeeld worden als er een bedrijfssteen vrij komt.
- er worden twee of meerdere bedrijven samengevoegd. In een dergelijke
situatie neemt het grootste bedrijf altijd het kleinste bedrijf over,
waarbij de zo juist gespeelde steen niet mee telt (ook niet in de
afhandeling van de overname). Wanneer de bedrijven even groot zijn, bepaalt
de 'merger maker' (degene die de steen heeft gelegd) welk bedrijf het
andere overneemt. De overgebleven bedrijfsteen wordt weer op het
aandelenbakje geplaatst. Merk op dat het mogelijk is om met een steen meer
dan twee bedrijven samen te voegen (zie hier onder "Afhandeling
overnames van bedrijven").
- de speelsteen ligt 'los' van andere stenen of sluit aan bij een bestaand
bedrijf zonder een fusie te bewerkstelligen (dat bedrijf wordt in de regel
dan wel meer waard), in dat geval gaat de beurt gewoon verder.
Een bedrijf dat uit 11 of meer stenen bestaat kan niet worden overgenomen,
dit bedrijf heet dan 'safe' of 'veilig'. Het kan wel andere
bedrijven overnemen of groeien door aangelegde stenen. Twee bedrijven die 'safe'
zijn kunnen dus ook niet samengevoegd worden. Een steen die twee van dergelijk
bedrijven samenvoegd is dus niet speelbaar! De steen mag later tijdens de
beurt ingeruild worden.
Afhandeling overnames van bedrijven
Op het moment van een overname moeten alle speler die aandelen hebben in het
over te nemen bedrijf (of bedrijven) hun aandelen laten zien. De speler met het
meeste aantal aandelen in het over te nemen bedrijf ontvangt de 'majority
stockholder bonus'. Degene die de op een na meeste aandelen bezit ontvangt de
'minorty stockholder bonus'. Kijk op de informatie kaart onder de naam van het
over te nemen bedrijf naar het aantal stenen waaruit het bedrijf bestaat en kijk
vervolgens naar de corresponderende twee rechter kolommen om deze bedragen te
vinden. Dit bedrag wordt door de bank uitgekeerd.
Als er maar een speler aandelen heeft, dan ontvangt hij beide bonussen.
Indien twee (of meer) spelers majority stockholder zijn, dan delen zij de
majority en minority stockholder bonus. Als er twee (of meer) spelers de
minority stockholder zijn en er slechts een majority stockholder is, dan wordt
de minorty stockholder bonus onder de minority stockholders verdeeld. Er wordt
altijd afgerond naar boven. Nogmaals, dit geld wordt uitbetaald door de bank.
Bijv. als Zeta uit 4 stenen bestaat op het moment dat het wordt overgenomen
bedragen de majority/minority stockholder bonussen resp. $4000 en $2000.
Merk op dat de aandeelhouders van het overnemende bedrijf (het grootste
bedrijf) geen bonus
ontvangen.
Nadat de bonussen zijn uitbetaald mag iedere aandeelhouder, beginnende met de
'merger maker' (de actieve speler) beslissen wat hij doet met de aandelen
van het overgenomen bedrijf.
- De speler kan de aandelen verkopen tegen de huidige waarde (de steen die
de overname bewerkstelligde wordt niet meegeteld!) aan de bank
- De speler kan de aandelen inruilen tegen aandelen van het overnemende
bedrijf en wel twee (2) aandelen van het overgenomen bedrijf tegen een (1)
aandeel van het overnemende bedrijf, enkel en alleen als deze aandelen bij
de bank beschikbaar zijn
- De speler kan de aandelen houden in de verwachting dat er nog een bedrijf
wordt opgericht onder dezelfde naam (met dezelfde bedrijfssteen dus). Hij
houdt de aandelen dus gewoon vast.
Merk op, dat ook een combinatie van de bovenstaande drie mogelijkheden
mogelijk is: een speler kan een gedeelte van zijn aandelen verkopen, een
gedeelte omruilen 2:1 en een gedeelte vasthouden, in elke verhouding die hem
schikt.
Wanneer er sprake is van een meervoudige overname (een speelsteen die 3 of 4
bedrijven samenvoegd), neemt het grootste bedrijf de overige over. De bedrijven
worden een voor een samengevoegd met het overnemende bedrijf. In elk geval
bepaalt de 'mergermaker' als eerste wat hij met de aandelen doet.
2. Het kopen van aandelen
Na het leggen van de speelsteen en het eventueel afhandelen van een overname,
mag de speler tot 3 aandelen van een willekeurig actief bedrijf komen (mits
voorradig bij de bank). Hij mag dit doen in iedere willekeurige combinatie (3
aandelen van een bedrijf / 2 aandelen van 'n bedrijf en 1 aandeel van een ander
bedrijf / 1 aandeel van drie verschillende bedrijven).
De prijs van het aandeel is aangegeven op de informatie kaart en is
afhankelijk van de naam van het bedrijf en het aantal stenen waaruit een bedrijf
bestaat (bijv. Indien Hydra uit 6 stenen bestaat, dan kost een aandeel Hydra
$700)
Het verkopen van aandelen: aandelen kunnen niet verkocht
worden tijdens een 'normale' beurt, alleen bij fusies! Zodra het geld op is, moet een speler wachten tot een bedrijf waarin hij
aandelen heeft wordt overgenomen om de bonus op te strijken. Er worden geen
leningen verstrekt, noch door de bank, noch door andere spelers.
[huisregels: de opsteller van deze handleiding speelt Aquire met een
aangepaste regel, namelijk dat aandelen onbeperkt verkocht mogen worden]
3. Het trekken van een nieuwe steen
Op het einde van zijn beurt trekt de speler een nieuwe steen. Als de speler
'onspeelbare' stenen heeft legt hij die voor iedereen zichtbaar uit en trekt een
gelijk aantal nieuwe stenen (de afgelegde 'onspeelbare' stenen kunnen dus niet
meer getrokken worden). Een onspeelbare steen is een steen die twee 'safe
corporations' fuseert. Stenen die een achtste bedrijf vormen, mogen niet
geruild worden. Hij mag dit een (1) keer per beurt (en dus op het einde
van zijn beurt) doen. Trekt hij dus opnieuw onspeelbare stenen op deze manier,
dan moet hij opnieuw een beurt wachten.
Het einde van het spel
Het spel eindigt wanneer een speler tijdens zijn/haar beurt meldt
dat